Page
4
in de oven. Zet de oven in het zonlicht feie de instructies voor de opstelling hierboven). Na een tijdje zal de chocolade of de kaas zacht worden. 3. Het experiment met net koken van een ei Waarschuwing: Eet
geen ei dat je gekookt hebt met dit experiment, want het kan ziln dat de zonneoven het el niet gefijkmahg en voiledig kookt en een ongekookt (of zacht gekookt ei) kan schadelijke bactérien bevatten.
Toezicht'van een volwassene is vereist Je kan ook je eigen zonneoven gebruiken om te demonteren wat 'echt" koken is. Door zijn kleine afrneting is Je miniatuuroven Ideaal om te demonstreren hoe een ei
door de zon gekookt kan worden. Wikkel een klein ei in het meegeleverd groot Vierkant zwart papier. Als je ei in de koelkast gestaan heeft, laat het dan ergens een tijdje op kamertemperatuur komen, want een
koud ei zal een längere kooktljd vergen en maak net el droog om condenswater te verwilderen Plaats het ei in een kleine zak met zipsluiting, leg de zak in de oven en plaats de oven in het zonlicht. Als je een
oventhermometer gebruikt, kan je zien hoe de temperatuur stijgt. Op een dag met veel zonlicht zou je ei een "zacht gekookte" toestand moeten bereiken in 3 of 4 uur. Probeer om je zonneoven te verbeteren,
zodat een ei grondiger en sneller gekookt kan worden. Je kan de reflector vergroten met een aluminiumfoüe, zodat meer zonne-energie opgevangen wordt. pf je kan isolatie toevoegen, zodat er meer wärmte in
de oven blijft. Je zou bijvoorbeeld een Vierkante opening kunnen snijden (iets groter dan het ovenlichaam) aan een kant van de pakketdoos en Je oven fn die opening kunnen plaatsen. De ruimte tussen de
oven en de pakketdoos zal als een isolatielaag funqeren. Probeer andere manieren te bedenken om de doos te isoleren en vergelijk de eieren die Je "gekookt" hebt In nïet-geïsoleerde en geïsoleerde ovens.
HOE WERKT JE ZONNEOVEN?
Je zonneoven werkt door zonnestralen op te vangen en te concentrerez Alle stralen die de glanzende collector raken worden neerwaarts in de oven gereflecteerd
en verwarmen de oven blnnenin. Het zwart papier absorbeert de bitte die erop neerkomt, wat helpt om de binnenkant van de oven te verwarmen. Omdat de collector een groter oppervlak bedekt dan het
ovenlichaam, worden de zonnestralen in de oven geconcentreerd. Het voedsel in de oven wordt verwarmd door de stralen die erop komen en door de warme lucht blnnenin de oven. Het voedsel absorbeert
de wärmte die het voedsel doet koken. HoeweJ hij vrij Mein is, demonstreert je zonneoven de werkfngsprlncipes van een echte zonneoven of zonnekoker, waarbij sommlge temperaturen kunnen bereiken die
hoog genoeg zijn om een cake of een steak te bakken.
VERHELPEN VAN STORIN6EN
Als je zonneoven niet opwarmt: * Controleer of er genoeg zonlicht is. De zon Is In de uren rond de middag
op haar wärmst - m .a. w. van 10 uur 's morgens tot 2 uur In de namiddag. Voer je experimenten tijdens die uren uit. Of probeer ze nog eens op een zonnige dag. • Zorg ervoor dat de bovenkant van de oven
recht naar de zon gericht is, zodat de oven het maximum aantal stralen kan opvangen. En denk erom dat je de plaats van de oven aanpast naarmate de zon zieh aan de hemel verplaatst. * Vermijd om
experimenten uit te voeren op (coude of winderige dagen, omdat de lucht de hitte dan uit de oven zal verwijderen. • Je kan de randen van de ovendoos ook afplakken met plakband of het hele ovenlichaam In
keukenfolie wikkelen. Dit zal helpen om te vermijden dat er warme lucht ontsnapt.
WETEN8WAARDIGE FEITEN
• Een zonnekoker/oven Is een eenvoudig reflecterend apparaat dat wärmte van de
zon opvangt en op het te koken voedsel concentreert. • Er zijn tal van verschlllende designs van zonnekokers/ovens. Ze werken allemaal op een gelljkaardige manier, door zonnestralen op te vangen en te
concentrerez Hoe groter de collector, hoe meer wärmte hij opvangt en hoe warmer de temperatuur blnnenin. • Zonnekokers/oven werken best net hele jaar door in de tropen. Daar Staat de zon elke dag hoog.
Nabij de aardpolen Staat de zon normaal laag aan de hemel en Is het verwarmlngseffect zwakker. * Sommige zonneKokers hebben de vorm van een schotel met een glanzende coating binnenin. De hitte
wordt geconcentreerd op de bodem van de schotel, waar het voedsel gekookt wordt. • Zonnekokers/oven zijn goed voor de omgeving omdat zonne-energie hemleuwbaar Is. Ze zijn ook erg nuttig In
afgelegen delen van de wereld, waar er geen stroomnet is en waar de brandstof schaars en duur is. • Een krachtcentrale op zonne-energie gebruikt een groot aantal Spiegels om de wärmte op te vangen en
te concentreren. De wärmte wordt gebruikt om water te token om stoom te maken die turbines aandrijft die op hun beurt elektricitettsgeneratoren aandriiven.
D. ZONNEBOILER
VEILIGHEIDSWAARSCHUWING In sterk zonlicht, met de zon er RECHT op, kan de temperatuur aan de delen van de zonneboiler en van het water In de boiler 50°C (122°F) of meer bereiken. Wees altijd
voorzlchtig bij het hanteren van de boiler als hij in het zonlicht gestaan heeft. Toezicht ven een volwassene is vereist.
HET BOUWEN VAN JE ZONNEBOILER
Je hebt nodig: het zwarte
basispaneel, de transparante plastic buis, de kap met de twee openingen, de stekker, zechte was, thermische Indlcatorstlcker 40°C (104°F) en plakband. Ook vereist, maar niet in de Kit inbegrepen: een
kleine en een grotere plastic drinkfies. Ook vereist, maar niet in de kit Inbegrepen: een kleine en een grotere plastic drinkfles. 1. Leg de transparante buis In de groef in de basis van het zonnepaneel, zoals
op de tekening getoond wordt. Start ongeveer 35 cm van net einde van de buis, zodat je eindigt met ongeveer 40 cm vrije buis aan het andere einde. Duw de buis zachtjes in de groef en wees voorzichtig dat
Je de buis niet knfkt (anders kan het water er nie! doorheen strömen). 2. Breng het deksel voorzlchtig op de basis aan. 3. Om te vermijden dat er waJmte van de achterkant van het paneel ontsnapt, kan je
een gevouwen plastic zak in de uitsparfng äan de achterkant van het paneeJ duwen. Gebruik de meegeleverde plakband om de verschlllende delen op nun plaats te bevestigen. (Je kan ook meer plakband
van bij je thuis gebruiken om de randen af te plakken voor een betere isolatie.) 4. Plaats het paneel rechtop, zodat het längste uiteinde van de buis (40 cm lang) zieh onderaan bevindt en het kortste eind (35
cm lang) bovenaan. Steek de uiteinden van de buizen door de bovenkant van de schroefkap met twee openingen. Het längste buiseinde moet wat uitsteken aan de buitenkant en het kortste uiteinde moet
ongeveer 40 cm uitsteken. Dicht de openingen zowel aan de binnenkant als aan de buitenkant af met de kap met zachte was om de openingen waterdient te maken. 5. Je moet een staander maken voor de
wateropslagtank. Vul de grotere plastic fies met water of grint om ze zwaar te maken, zodat ze niet kantelt en draai de dop erop. Plaats de flesconnector rond de kap. 6. De kleine fies Fungeert als opslagtank
voor het opgewarmde water. Vul de fies ongeveer 10-12 cm met water. Schroef de kap met de buizen enn gestoken op de bovenkant van de nés. Draai de fies nu om, zodat het water In de buis Kan lopen.
Zorg ervoor dat het water de stukken buis voiledig bedekt. Zachtjes met de buis en het paneel schudden of er zachtjes tegen tikken om eventuele luchtbellen te verwijderen. Controleer grondig of alle bellen
weg zijn voordat Je overgaat tôt de volgende stap. 7. Stel je zonneboiler nu op. Steek de opslagtank op het bovenste gedeelte van de connector die Je al op de grotere fies aangebracht hebten let erop dat de
buizen goed door de openingen van de connector steken. 8. Plak nu de thermoindicator van 40°C (104°F) op het oppervlak van de kleinere fies, vlak tegen het waterniveau. 9. Bevestig de bovenste rand van
het zonnepaneel aan de onderkant van de fies met een plakband. Gefeliciteerd. Je zonneboiler is nu klaar voor gebruik.
WERKING
1. Je hebt een zonnige dag nodig om je zonneboiler uit te testen. De
zonnestralen zullen het sterkst zijn op het midden van de dag (d.w.z. tussen 10 uur 's morgens en 2 uur In de namiddag). Plaats de zonneboiler buiten in de zon. Draai en kantet het zonnepaneel zodat het
recht naar de zon gericht is. (Als een grote fies voor de staander gebruikt, zodat het zonnepaneel in het midden bengelt, ondersteun het paneel dan met een kartonnen strip die je aanbrengt tussen de
achterkant van het paneel en de staander van de fies). 2. Voel om de vijftien minuten aan de watertank. Het water in de tank zou geleidelijk aan warmer en warmer moeten worden. Op een zonnige dag zal het
water een temperatuur bereiken tot 40°C (104°F) op enkele uren tijd. De temperatuurindicator zal geel van kleur worden boven deze temperatuur. (De meeste huishoudelijke boilers verwarmen het water tot
40 of 50°C (104 tot 122°F) en slaan dat vervolgens op voor gebruik.) Opmerkingen: Ate je je zonneoven binnen wilt gebruiken of op een wetenschappeliike beurs op school, gebruik dan een bureaulamp met
een gloeilamp als warmtebron. Gebruik geen spaarlamp, want die zal niet voldoende wärmte produceren. Regel de lamp zodat ze dicht bij het paneel staat en deze rechtstreeks belicht. De gesimuleerde
"zon" zal het water in het systeem opwarmen.
HOE WERKT HET
Hoewel hij tamelijk klaar is, zal je zonneboiler het werkingsprincipe van oe meeste huishoudelijke boilers tonen. De zonneboiler
verwarmt het water met énergie van de zon. De zon geeft énergie af in de vorm van wärmte en licht. De énergie verplaatst zieh In stralen door de ruimte en sommige daarvan komen tot op de aarde. De
wärmte en het licht die het zonnepaneel raken worden opgeslorpt door het zwarte oppervlak van het paneel. Als net water kouder is dan het paneel, stroomt de wärmte naar het water en maakt dit warmer.
Warm water heeft een kleinere dichtheid dan koud water, zodat het opgewarmde water via de buis In de watertank stijgt. Er stroomt koud water uit de tank om riet andere water te vervangen. De circulate van
water gaat vorder tot al het water dezelfde temperatuur heeft als het paneel. In een echte zonneboiler wordt het verwarmde water opgeslagen in een geïsoleerde opslagtank die het water warm houdt toi het
gebruikt wordt, ook al Is dat 's nachts, uren nadat de zon onder gegaan is.
VERHELPEN VAN STORINGEN
Als het water in de watertank niet opwarmt: • De zonnestralen zijn misschien niet sterk
genoeg. Misschien moet Je wachten tot een warmer dag. * Het kan zijn dat de wind je boiler afkoelt. Scherm Je boiler ofwel af met de kartonnen dozen of wacht tot het minder winderig weer is. • Op een
koude dag is het mogelijk dat het warmteverlies uit de opslagtank aan de lucht groter Is dan de warmtewinning via het zonnepaneel, zodat het water niet opwarmt. Je kan proberen om de wateropslagtank af
te dekken met een kleine plastic zak die zal helpen om de fies te isoleren. Bind de opening losjes rond de hals van de fies, zodat Je die gemakkelijk kan verwijderen om de temperatuur van het water te
voelen. Je kan de blootgestelde plastic buizen ook bedekken met keukenfolie om ze te isoleren. • Zorg ervoor dat het zonnepaneel altijd naar de zon gericht is. Controleer elk uur, naarmate de zon zieh aan
de hemel verplaatst. Zorg ervoor dat er geen schaduwen op het paneel vallen. * Controleer of er geen luchtbellen meer In de buizen aanwezig zijn. Als dat wel het gevalis, zachtjes met de buizen schudden of
er zachtjes tegen tikken om de bellen te verwijderen.
WETENSWAARDIGE FEITEN
* Het zonnepaneel is zwart omdat zwarte materialen de hitte goed absorberen. Een wit paneel zou de hitte en het
licht weerkaatsen. * Je zonneboiler werkt op dezelfde manier als een normale huishoudelijke zonneboiler. Een huishoudelljk systeem heeft een zonnepaneel op het dak met leidingen die rond net paneel
lopen. Het water dat door het paneel verwarmd wordt, wordt binnen In een watertank opgeslagen. • Energie van de zon wordt zonne-energie genoemd. Het is een hernieuwbare energiebron omdat de zon
altijd zal schijnen. • 's werelds grootste krachtcentrale op zonne-energie is Kramer Junction in California. Deze levert 150 MW énergie. * In afgelegen delen van de wereld wordt zonne-energie gebruikt om
water te verwarmen om het te pasteuriseren. Dit maakt vull water völlig om te dnnken. ■ Zonne-energie dekt slechts ongeveer 1% van de werefdwijde behoefte aan énergie. * Minder dan een miliardste van
de énergie die de zon levert, bereikt de aarde. En zelfs dan is dit tlendulzend keer meer dan alle énergie die we gebruiken.
E. VRAGEN EN ANTWOORDEN
De tevredenheid van onze klanten Is
heel beiangrijk voor ons. Heeft u opmerkingen of vragen, of ontbreken er onderdelen In het pakket, of zijn ze beschadigd, dan mag u steeds contact opnemen met de verkopers in uw land. Hun adressen
vindt u op de verpakking. Neem gerust contact op met ons marktondersteuningsteam. E-maLa scienza del sole A. NOTE DI 8ICUREZZA
Ai genitori: leggete tutte le istruzioni prima di prestare assistenza ai vostri figli. 1. La supervisione e l'assistenza di un adulto è rieniesta per tutte
le fasi. 2. Adano a bambini dagli 6 anni In su. 3. Questo kit ed il suo prodotto finito conxengono pJccole para che possono causare soffocamento se male utilizzate. Tenere lontano dalla portata del
bambini al di sotto del 3 anni. 4. In una giornata soleggiata, con II sole alto nel cielo,
II
forno solare e lo scalda acqua possono raggiungere temperature elevate. Maneggiare con cautela gli apparecchi
dopo che sono rimasti sotto il sole intenso. Se necessario usare de! guanti da forno. Usare i modelli solo come desentto nelle istruzioni. 5. Durante gli esperimenti è necessario allineare i modelli con il
sole. Nel corso di questa operazione, evitare di guardare direttamente il sole o i riflettori, per evitare lesion) agli occhi. Se necessario Indossare degli occhiali da sole.
B. CONTENUTO
1 scatola di
cartone, 4 riflettori argentati, 1 quadrato piccolo e 1 quadrato grande di carta nera, 1 coperchio in plastica trasparente, 2 sensoh di temperature adesivi, uno per l'indicazione di 40 °C e I altro per
l'indicazione dl 70 °C, 1 base nera per pannello con coperchio, tubo il plastica trasparente, 1 tappo con due fori, 1 connettore per bottiglie, cera morbida, nastro adesivo, e istruzioni dettagliate.
Necessari, ma non in dotazione con il kit: un termometro da forno (un normale termometro da ambiente non è adatto, perché la température all'interno del forno potrebbe essere troppo alta), un foglio di
alluminio, un piccolo sacchetto con chiusura lampo, un pezzo di formaggio o di cioccolato, un uovo, due bottiglie di plastica da bibita, una piccola e une grande.
C. Forno solare
NOTA Dl
SICUREZZA1. In una giornata soleggiata, con il Sole alto nel cielo, Il forno solare puô raggiungere temperature anche superiori af 100 °C. Quando il forno sia stato al sole, maneggiarlo con un guanto da
forno. E richiesta la supervisione di un adulto. 2. Usare il modello solo corne descritto nelle istruzioni. Il modello è pensato solo per un esperimento dimostrativo.
Summary of Contents for Solar Science
Page 9: ...h...