52
9. Pokrywy przeciwpyłowe:
Aby ochronić wnętrze Państwa teleskopu przed kurzem i brudem,
wlot teleskopu jest chroniony przez pokrywy przeciwpyłowe (No. 11,
X). Pokrywy przeciwpyłowe znajdują się również na nasadce okularu
(No. 1, 6).
Do obserwacji proszę ściągnąć pokrywy z wlotów okularów.
10. Giętkie wały:
Aby ułatwić precyzyjne ustawienie osi deklinacji i rektascencji, nasad
-
za się giętkie wały na przewidziane do tego uchwyty obydwu osi.
(No. 14, X)
Długi giętki wał (No. 1, 14) należy zamontować równolegle do tubusu
teleskopu. Umocowanie następuje za pomocą śruby zaciskowej na
przewidzianym do tego karbie osi.
Krótki giętki wał (No. 1, 15) należy zamontować z boku. Umocowanie
następuje za pomocą śruby zaciskowej na przewidzianym do tego
karbie osi.
Państwa teleskop jest teraz gotowy do użytku.
CZĘŚĆ II – Obsługa
1. Montaż
Następujące informacje są niezwykle ważne dla dokładności
pozycjonowania i naprowadzania Państwa teleskopu w czasie
obserwacji nocą.
Państwa teleskop posiada tzw. „montaż paralaktyczny “ (także
montaż akwatorialny). Ten cechuje się dwoma prostopadłymi do sie
-
bie, ruchomymi osiami. (No. 16, a+b)
Tzw. oś rektascencji (także RA lub oś godzinna) (No. 16, b) musi być
skierowana równolegle do osi bieguna ziemi (No. 26, c). Właściwe
ustawienie wysokości bieguna opisane jest w Części II – 4. (obsługa
– ustawienie).
Za pomocą osi deklinacyjnej (także DEC lub oś elewacji) (No. 16, a)
proszę ustawić wysokość obiektu na niebie w stosunku do równika
niebieskiego (No. 26, d). W tym celu proszę pobrać współrzędne
deklinacji obiektu niebieskiego z mapy gwiazd lub odkryć obiekty
samemu.
Poprzez ręczne użycie osi rektascencji za pomocą giętkiego wału
(No. 1, 15) wyrównują Państwo ustawicznie obrót kuli ziemskiej w
przeciwnym kierunku. W ten sposób wybrany przez Państwa
(=nastawiony) obiekt pozostaje cały czas w polu widzenia okularu.
Ponieważ oś rektascencji musi być ciągle poruszana w kontrolowany
sposób poprzez giętkie wały, sensowne wydaje się zastosowanie
elektrycznego naprowadzania (przyrząd do dyspozycji – patrz Części:
montaż).
2. Ustawienie:
Ciemne miejsce jest bardzo ważne dla wielu obserwacji, ponieważ
przeszkadzające światła (lampy, latarnie) wpływają w dużym stopniu
negatywnie na ostrość szczegółową obrazu teleskopu.
Gdy przechodzą Państwo z jasnego pomieszczenia na zewnątrz,
Państwa oczy muszą się najpierw przyzwyczaić się do ciemności. Po
ok. 20 min. mogą Państwo rozpocząć obserwację astronomiczną.
Nie należy przeprowadzać obserwacji z zamkniętych pomieszczeń, a
teleskop wraz z osprzętem proszę postawić ok. 30 min. przed
rozpoczęciem obserwacji na przeznaczonym miejscu, aby zapewnić
wyrównanie temperatury w tubusie.
Oprócz tego powinni Państwo zwrócić na to uwagę, aby teleskop
znajdował się na równym, stabilnym podłożu.
3. Równowaga:
Państwa teleskop musi zostać wyważony przed obeserwacją. Tzn. oś
deklinacji i rektascencji ustawiane są do łatwo przebiegającej i
dokładnej obsługi.
Oś rektascencji jest wyważana w ten sposób, że odkręcają Państwo
śrubę ustalającą (No. 16, I) i przekręcają pręt odważnikowy do pozycji
poziomej. Proszę przesunąć teraz na pręcie odważnik
zabezpieczający
(No. 16, H), aż tubus i przeciwwaga pozostaną w pozycji poziomej.
Proszę ponownie przykręcić śrubę ustalającą (No. 16, I) osi
rektascencji. Oś deklinacji jest wyważana w ten sposób, że odkręcają
Państwo śrubę ustalającą (No. 16, D) osi deklinacji. Następnie proszę
odkręcić śruby umocowania tubusu (No. 16, A) i przesunąć tubus tak,
aby także i on pozostał w pozycji poziomej. Proszę nie zapomnieć o
ponownym dokręceniu śrub umocowania tubusu i śruby ustalającej
osi deklinacyjnej.
4. Nastawienie:
Proszę ustawić oś szerokości geograficznej (No. 16, F) (wysokość
bieguna) w ten sposób, że odkręcają Państwo śrubę ustalającą
(No. 18, X) i ustawiają odpowiednio wysokość bieguna śrubą
nastawczą (No. 18, Y).
Liczba, którą ustawią Państwo na osi, orientuje się według szerokości
geograficznej Państwa stanowiska. (np. Monachium 48°, Hamburg
53°).
Proszę nie zapomnieć o ponownym dokręceniu śruby ustalającej.
Następnie proszę ustawić oś deklinacji (No. 16, C), poprzez
odkręcenie i dokręcenie śruby ustalającej (No. 16, D) na 90°. Tubus
teleskopu jest teraz nastawiony równolegle do osi ziemi. Nazywane
jest to ustawieniem polarnym.
WSKAZÓWKA:
SzerokoÊç geograficznà Paƒstwa stanowiska
obserwacji odnajdà Paƒstwo w atlasie zawsze na
prawym bàdê lewym marginesie mapy. Informacje
otrzymajà Paƒstwo równie˝ w urz´dzie miasta,
katastralnym lub w internecie: tutaj np. na
www.heavens-above.com. Tam mogà Paƒstwo
jako „Anonymous user > Select“ wybraç Paƒstwa
kraj; Paƒstwa dane zostanà wtedy wyÊwietlone.
i
5. Nastawienie biegunowe:
Proszę skierować teleskop wejściem tubusa do przodu w kierun
-
ku północnym. W tym celu proszę odkręcić śrubę ustalającą (No.
19). Teraz mogą Państwo przekręcić tubus teleskopu i ustawić go
dokładnie na Północ. Ewentualnie mogą Państwo użyć kompasu do
pomocy. Następnie należy ponownie dokręcić śrubę ustalającą.
Proszę sprawdzić, czy Państwa teleskop jest tak ustawiony, jak widać
na No. 28. Odważnik (No. 28, X) skierowany jest w dół i przedstawia
razem z tubusem oś pionową.
W tej pozycji widzą Państwo przez szukacz region polarny z gwiazdą
polarną. Gwiazda polarna jest najjaśniejszym obiektem tego regionu.
(No. 27)
Powinna ona być widoczna w środku pola widzenia okularu (f=20
mm). Ustawienie biegunowe jest osiągnięte. To ustawienie wymaga
wiele cierpliwości, wynagradza jednak Państwa podczas poszukiwań
za pomocą współrzędnych astronomicznych dobrą możliwością
pozycjonowania.
W tym ustawieniu biegunowym półkola (skale) osi deklinacyjnej (No.
29) powinny być ustawione na „9“ (= 90°) a oś rektascencji (No. 30)
na „0“ (= 0 godzin). W razie potrzeby muszą Państwo delikatnie
przekręcić obydwie skale do odpowiednich wartości (każdorazowo
orientować się według strzałek).
Po tym ustawieniu mogą Państwo korzystając z pomocy koła
podziałowego (skal) szukać obiektów niebieskich (patrz także 3.1.
Możliwe obiekty obserwacji).
6. Szukacz
Państwa teleskop jest teraz mniej więcej ustawiony i nastawiony.
Aby osiągnąć wygodną pozycję obserwacyjną, proszę ostrożnie
odkręcić śrubę uchwytu tubusa (No. 9, X), tak aby mogli Państwo
kręcić tubusem teleskopu. Proszę ustawić okular i szukacz lunetkowy/
szukacz LED w pozycji, z której mogą Państwo wygodnie prowadzić
obserwację.
Precyzyjne ustawienie następuje za pomocą szukacza lunetkowego.
Proszę patrząc przez szukacz spróbować ustawić gwiazdę polarną
(No. 27) w środku krzyża nitkowego szukacza (No. 31). Przy
dokładnym ustawieniu będzie Państwu pomocny wał (No. 16, K) osi
godzinnej (No. 16, b) oraz wał (No. 16, E) osi deklinacyjnej (No. 16, a).
